Του Αντώνη Αντανασιώτη
«Βρισκόμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό και θα υπάρχουν θύματα, αλλά από τον πόλεμο αυτό οι Έλληνες θα βγούμε νικητές», δήλωσε ο πρωθυπουργός, σε πρόσφατη δημόσια τοποθέτησή του, αναφερόμενος στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με την πανδημία του κορονοϊού.
Ποια είναι όμως η αλήθεια; Στην πραγματικότητα, για την αστική τάξη, τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα της χώρας μας ούτε ο εχθρός που αντιμετωπίζουν είναι κοινός ούτε θα θρηνήσουν το ίδιο θύματα και ούτε φυσικά θα βγουν από κοινού νικητές. Η εμπειρία από την πρόσφατη καπιταλιστική οικονομική κρίση, η οποία παρουσιάστηκε και πάλι ως κοινή απειλή της κοινωνίας, είναι πολύ διδακτική. Κάποιοι επιχειρηματικοί όμιλοι θησαύρισαν και βγήκαν από αυτήν πιο δυνατοί, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα δεινοπάθησαν και βρέθηκαν με τσακισμένα τα δικαιώματά τους.
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουν τις ίδιες συνθήκες διαβίωσης ούτε τις ίδιες δυνατότητες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ο μεγαλομέτοχος των επιχειρηματικών ομίλων με τον εργαζόμενο, τον βιοπαλαιστή, τον συνταξιούχο.
Αξιοποίηση για την επιβολή αντιλαϊκών – κατασταλτικών μέτρων
Και δεν είναι μόνο αυτό. Η αστική τάξη και οι κυβερνήσεις της αξιοποιούν τα τεράστια προβλήματα που προκαλούν στους εργαζόμενους και το λαό το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα και η αντεργατική – αντιλαϊκή πολιτική τους για να τους στερήσουν κι άλλα δικαιώματα, να τους χειραγωγήσουν και να τους υποτάξουν, είτε το πρόβλημα αυτό λέγεται οικονομική κρίση, πόλεμος, ανεργία, προσφυγιά, είτε σήμερα πανδημία κορονοϊού, με όποια ιδιομορφία έχει φυσικά καθένα από αυτά.
Έτσι, στο σοβαρό ζήτημα των μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης του κορονοϊού, πέρα από την ανεπάρκεια και την αναποτελεσματικότητά τους, εξαιτίας κυρίως της διάλυσης του δημόσιου συστήματος Υγείας, σημαντική παράμετρος που προκύπτει και δεν πρέπει να υποτιμηθεί είναι η κατεύθυνση και ο τρόπος επιβολής τους.
Η αξιοποίηση δηλαδή της ανάγκης για μέτρα προστασίας του πληθυσμού από την επιδημία για την ενίσχυση κατασταλτικών λειτουργιών και πρακτικών του αστικού κράτους και κυρίως τη «νομιμοποίησή» τους στη συνείδηση των εργαζομένων, του λαού και της νεολαίας.
Το πραγματικό πρόβλημα του κορονοϊού αξιοποιείται πολλαπλά από την κυβέρνηση και το αστικό κράτος. Ανάμεσα στα άλλα, για την αδιαμαρτύρητη αποδοχή, ως «μονόδρομου», μέτρων παραπέρα δραστικού περιορισμού συλλογικών και ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, φακελώματος και ελέγχου της προσωπικής ζωής, ακόμη και τη συλλήβδην «δαιμονοποίηση» ανθρώπων, στη συγκεκριμένη περίπτωση φορέων του ιού ή υπόπτων ως «κοινωνικά ανεύθυνων». Τελικά, είναι αποκλειστικά δική σου ευθύνη αν νοσήσεις.
Δεν υποτιμούμε καθόλου βεβαίως φαινόμενα ανευθυνότητας, χαλαρής αντιμετώπισης του ζητήματος, την ανάγκη ακόμα και ορισμένων περιοριστικών μέτρων προστασίας ειδικά για ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού (π.χ. ευπαθείς ομάδες, ηλικιωμένοι κ.λπ.), όμως οι μαζικές διαστάσεις που παίρνει το ζήτημα της διάδοσης δεν εξηγούνται απλώς από την παραβίαση τέτοιων μέτρων αλλά αποκαλύπτουν το βάθος της γύμνιας του συστήματος Υγείας, την αδυναμία σχεδιασμένης αντιμετώπισης της πανδημίας.
Η παραλυτική επίδραση που έχει η δημιουργία κλίματος έντονου και γενικευμένου φόβου στη συνείδηση των εργαζομένων, που ενισχύεται καθημερινά από τα ΜΜΕ, αξιοποιείται για την πειραματική εφαρμογή λειτουργιών και πρακτικών «κατάστασης πολιορκίας» του αστικού κράτους, οι οποίες υπάρχουν ως σχέδια στα συρτάρια των επιτελείων του και τα οποία γίνεται σήμερα προσπάθεια να δοκιμαστούν στην πράξη και να εμπεδωθούν στην κοινωνική συνείδηση, να εξοικειωθούν οι εργαζόμενοι και ο λαός μαζί τους.
Οι κυβερνητικές ενέργειες
Ιδιαίτερα σοβαρό ζήτημα είναι η ανακοίνωση του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, μέσα στη βδομάδα που πέρασε, με την οποία, υπό τη μορφή «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», απαγορεύονται άμεσα οι δημόσιες συναθροίσεις άνω των 10 ατόμων με απειλή προστίμου 1.000 ευρώ στους παραβάτες, στο όνομα της αντιμετώπισης του κορονοϊού. Είχε προηγηθεί η δήλωση του πρωθυπουργού ότι «οι συναθροίσεις αποτελούν τις μεγαλύτερες παγίδες, γι’ αυτό και τις απαγορεύουμε».
Και αυτό, όταν πολυπληθείς συγχρωτισμοί ανθρώπων παρατηρούνται καθημερινά -και μάλιστα σε κλειστούς χώρους- όπως τα σούπερ μάρκετ, φαρμακεία, τα εργοστάσια, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, οι αστυνομικές και στρατιωτικές μονάδες κ.λπ.
Ταυτόχρονα, οι νέες «συστάσεις» περιορισμού της κυκλοφορίας (μόνο για μετάβαση σε εργασιακούς χώρους, φαρμακεία κ.λπ.) δημιουργούν αντικειμενικούς περιορισμούς στη λειτουργία εργατικών σωματείων και άλλων μαζικών φορέων, την ώρα που φουντώνουν τα φαινόμενα εργοδοτικής αυθαιρεσίας και λήψης αντεργατικών μέτρων. Μόνο τον περασμένο μήνα, οι απολύσεις ξεπέρασαν τις 40.000.
Σχετικό είναι και το παράδειγμα στη Γαλλία, όπου ενώ διεξάγονταν κανονικά οι δημοτικές εκλογές την περασμένη Κυριακή, απαγορεύτηκαν οι συναθροίσεις – διαδηλώσεις και υπήρξε τελικά σύγκρουση αστυνομίας – «κίτρινων γιλέκων».
Απαρατήρητη επίσης δεν πρέπει να περάσει η ενεργοποίηση του επιχειρησιακού σχεδίου «Άρτεμις» στην οποία προχωρεί η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ), που δημιουργεί μια υποδομή ηλεκτρονικού φακελώματος και καταστολής.
Στο όνομα της αντιμετώπισης του κορονοϊού, τίθενται άμεσα σε λειτουργία δύο κέντρα επιχειρήσεων, ενώ υπάρχουν σκέψεις για τη δημιουργία και ενός τρίτου που θα έχει εποπτικό ρόλο. Το ένα από αυτά θα βρίσκεται στη ΓΑΔΑ και θα λειτουργεί ως «κέντρο ιχνηλάτησης», με αρμοδιότητα να εντοπίζει τον κύκλο επαφών των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων και να λαμβάνει μέτρα καραντίνας. Το δεύτερο κέντρο επιχειρήσεων θα βρίσκεται στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο της Πυροσβεστικής, στο Χαλάνδρι, και θα λειτουργεί ως «κέντρο ενημέρωσης», με αρμοδιότητα να επικοινωνεί με άτομα από το περιβάλλον ασθενών με κορονοϊό, δίνοντάς τους οδηγίες για την τήρηση της καραντίνας.
Ας σημειωθεί σχετικά ότι στο Ισραήλ η κυβέρνηση εξουσιοδότησε την Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας (Σιν Μπετ) να θέσει τις τεχνολογίες αιχμής που διαθέτει στην υπηρεσία της «εθνικής προσπάθειας», όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της. Σύμφωνα με διευκρινίσεις του μέτρου, οι οποίες διέρρευσαν στον ισραηλινό Τύπο, η αστυνομία θα μπορεί, μέσω των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας και χωρίς την άδεια της Δικαιοσύνης, να προχωρεί σε γεωγραφικό εντοπισμό των φορέων του κορονοϊού και των προσώπων που βρίσκονται σε καραντίνα. Έτσι, θα μπορεί να εντοπίζει πού είχαν κινηθεί οι ασθενείς για διάστημα 14 ημερών πριν από τη διάγνωσή τους με τον κορονοϊό, ώστε «να ανιχνεύει τα δρομολόγιά τους και τα πρόσωπα με τα οποία ήρθαν σε επαφή».
Προετοιμασία αστυνομικής καραντίνας
Και βέβαια, ακόμη πιο σοβαρό ζήτημα είναι η προετοιμασία του κλίματος για την επιβολή απαγόρευσης κυκλοφορίας στη χώρα μας, όπως ήδη εφαρμόζεται σε ορισμένα καπιταλιστικά κράτη της Ευρώπης.
Η προστασία της δημόσιας υγείας δεν εξασφαλίζεται με τέτοιου είδους ακραίες κατασταλτικές διατάξεις, οι οποίες θίγουν τις λαϊκές ελευθερίες, αλλά κυρίως με μέτρα πρόληψης -πρώτ’ απ’ όλα στους μεγάλους εργασιακούς χώρους- και με την αποφασιστική ενίσχυση του δημόσιου συστήματος Υγείας, το οποίο με ευθύνη της κυβέρνησης, όπως και των προηγούμενων, έχει οδηγηθεί σε διάλυση.
Η επίκληση πορισμάτων επιστημονικών μελετών για τη δικαιολόγηση τέτοιων μέτρων δεν είναι πειστική, αφού είναι γνωστό ότι αυτά καθοδηγούνται, ερμηνεύονται και εφαρμόζονται κατά το δοκούν, με πολιτικές αποφάσεις των κυβερνήσεων, γι’ αυτό άλλωστε υπάρχουν και σημαντικά διαφορετικές πρακτικές από κράτος σε κράτος, όσον αφορά την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πανδημίας.
Αν νομίζει λοιπόν η κυβέρνηση ότι βρήκε την ευκαιρία, αξιοποιώντας την εξαιρετικά δύσκολη αυτή συγκυρία για το λαό μας, να υλοποιεί «εν μία νυκτί» αντιδραστικά μέτρα που έχει στο συρτάρι της για να βάλει στην καραντίνα τα λαϊκά δικαιώματα και ελευθερίες, είναι γελασμένη.
Τώρα, είναι ανάγκη να ξεπεραστεί ο παραλυτικός φόβος, να μη νομιμοποιηθεί στη λαϊκή συνείδηση η άκριτη αποδοχή κάθε κυβερνητικού μέτρου. Να αποκρουστεί η επικίνδυνη λογική τού «ο σώζων αυτόν σωθήτω» που καλλιεργεί η κυβέρνηση, να αναπτυχθεί η λαϊκή αλληλεγγύη.
Τώρα, πρέπει να δυναμώσει η συλλογική διεκδίκηση των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας για την προστασία της υγείας τους, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών τους, την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους.
Το ΚΚΕ θα πρωτοστατήσει για άλλη μια φορά σε αυτόν τον αγώνα, μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες, σύνθετες και ιδιαίτερα απαιτητικές συνθήκες. Για να είναι ο λαός μας εκείνος που θα βγει τελικά νικητής από αυτές.
Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 21-22 Μάρτη 2020