Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση τη βδομάδα που πέρασε, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της εγκληματικής δράσης με τον μανδύα του «οπαδού» και αποτελούν κυριολεκτικά αυτό που λέμε …«μία από τα ίδια». Η πρόσφατη ιστορία επιβεβαιώνει ότι εάν δεν αντιμετωπιστούν οι αιτίες που δημιουργούν τα φαινόμενα της βίας στα γήπεδα, τα όποια μέτρα έκτακτης αντιμετώπισης λαμβάνονται θα έχουν περιορισμένα όρια ή θα είναι αναποτελεσματικά.
Για του λόγου το αληθές, ο «Ριζοσπάστης» παραθέτει σήμερα το «βαρύ» ιστορικό από αντίστοιχα μέτρα που πάρθηκαν από το 2006 μέχρι και σήμερα, καθώς και παρεμβάσεις βουλευτών του ΚΚΕ, κατά τη διάρκεια της συζήτησης αυτών των νομοσχεδίων στη Βουλή…
2006 – Το «ιδιώνυμο» Ορφανού
Δυο χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, το 2006 και με τα περιστατικά της βίας στα γήπεδα να αυξάνονται, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή, μέσω του αρμόδιου υφυπουργού Αθλητισμού Γ. Ορφανού, φέρνει αθλητικό νομοσχέδιο για την πάταξη του φαινομένου. Στο συγκεκριμένο περιλαμβάνεται η μετατροπή των συναφών με την οπαδική βία αδικημάτων σε «ιδιώνυμα», δηλαδή κάθε ποινή φυλάκισης εκτελούνταν χωρίς αναστολή. Τότε, η κυβέρνηση υποστήριζε ότι το μέτρο θα έφερνε σημαντική μείωση της οπαδικής βίας.
Εναν χρόνο μετά, το 2007, είχαμε μία από τις πλέον αιματηρές συγκρούσεις οπαδών στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, με το περίφημο «ραντεβού θανάτου» οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού στη λεωφόρο Λαυρίου, που είχε ως συνέπεια τη δολοφονία του οπαδού των «πρασίνων» Μιχάλη Φιλόπουλου. Με τα περιστατικά της βίας να συνεχίζονται και τα επόμενα χρόνια, το «ιδιώνυμο» καταργήθηκε τελικά το 2009 από την επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ.
2015 – Νόμος Κοντονή
Το 2015 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ο τότε αρμόδιος υφυπουργός Αθλητισμού Σταύρος Κοντονής, με αφορμή νέα έξαρση της οπαδικής βίας με σοβαρά επεισόδια σε γήπεδα όπως το «Γ. Καραϊσκάκης», το «Απ. Νικολαΐδης», το ΟΑΚΑ και την Τούμπα, φέρνει στη Βουλή ένα ακόμη αθλητικό νομοσχέδιο με μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας στον αθλητισμό. Σύμφωνα με τις διατάξεις, αναβαθμίζεται ο ρόλος του αρμόδιου για τον αθλητισμό υφυπουργού, ώστε να μπορεί να επιβάλλει στους εμπλεκόμενους χρηματικά πρόστιμα, μέχρι και να προβαίνει σε ανάκληση της υφιστάμενης ειδικής αθλητικής αναγνώρισης ενός σωματείου. Επίσης, επιχειρείται ο μεγαλύτερος έλεγχος των συνδέσμων οπαδών μέσω αυστηρών κανόνων λειτουργίας και βαριών ποινών σε περίπτωση εμπλοκής τους σε επεισόδια ή παράτυπης λειτουργίας τους. Επίσης καθιερώνονται το ηλεκτρονικό εισιτήριο και η κάρτα φιλάθλου. Ενώ συνδέονταν άμεσα τυχόν ευθύνες των ΠΑΕ για περιστατικά βίας των οπαδών τους, οι οποίες απειλούνταν με κυρώσεις, καθώς και αντίστοιχες των ΜΜΕ για δημοσιεύματα που θεωρούνταν ότι «παρακινούν σε βία».
Στην τοποθέτησή του κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή, ο Γιάννης Γκιόκας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής του Κόμματος, μεταξύ άλλων είχε τονίσει πως οι διατάξεις του συγκεκριμένου νομοσχεδίου κάθε άλλο παρά χτυπούν τις αιτίες που γεννούν την οπαδική βία. Επισημαίνοντας μάλιστα πως πλέον η κατάσταση με την οπαδική βία έχει φτάσει να έχει χαρακτηριστικά οργανωμένου εγκλήματος, με την είσοδο στον χώρο ρατσιστικών και φασιστικών οργανώσεων. Και υπογράμμιζε ότι «εάν δεν αντιμετωπιστούν οι αιτίες που δημιουργούν τα φαινόμενα της βίας στα γήπεδα, τα όποια μέτρα έκτακτης αντιμετώπισης λαμβάνονται, θα έχουν περιορισμένα όρια ή θα είναι αναποτελεσματικά».
Οι διατάξεις του συγκεκριμένου νόμου όχι μόνο δεν εξάλειψαν τα περιστατικά βίας, αλλά τρία χρόνια μετά, το 2018, είχαμε τα γεγονότα στην Τούμπα στο ντέρμπι μεταξύ ΠΑΟΚ και ΑΕΚ (με την είσοδο στον αγωνιστικό χώρο του ιδιοκτήτη της ΠΑΕ ΠΑΟΚ). Λίγες βδομάδες αργότερα, είχαμε τα σοβαρότατα επεισόδια ακόμα και μέσα στον αγωνιστικό χώρο, στον τελικό Κυπέλλου του Πανθεσσαλικού στον Βόλο μεταξύ ΑΕΚ και ΠΑΟΚ, με πολλούς οπαδούς μαχαιρωμένους, τραυματισμένους, ενώ από θαύμα δεν θρηνήσαμε νεκρούς…
2018 – Νόμος Βασιλειάδη
Τα γεγονότα σε Βόλο και Τούμπα που στιγμάτισαν τη σεζόν του 2018, οδήγησαν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στην κατάθεση, από τον νέο αρμόδιο υφυπουργό Αθλητισμού Γ. Βασιλειάδη, ενός ακόμη νομοσχεδίου. Μέσω του νόμου Βασιλειάδη αυστηροποιούνταν περισσότερο οι ποινές και γινόταν επαναφορά μέρους του περίφημου «ιδιώνυμου Ορφανού». Στις διατάξεις περιλαμβανόταν για τους συλληφθέντες η απαγόρευση εισόδου στα γήπεδα μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης από τις δικαστικές αρχές, οι οποίες στη συνέχεια θα αποφάσιζαν τη συνέχιση ή όχι της τιμωρίας. Παράλληλα καθιερώνεται το «διαρκές αυτόφωρο», ώστε ακόμη και αν ο ταραξίας συλλαμβάνεται κάποιες μέρες μετά την τέλεση του αδικήματος, να οδηγείται απευθείας στο δικαστήριο και να εκδικάζεται άμεσα η υπόθεσή του.
Στη σχετική συζήτηση του εν λόγω νομοσχεδίου ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης, υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι το νομοσχέδιο δεν δίνει ουσιαστικές, ριζικές λύσεις στην πάταξη της οπαδικής βίας στον αθλητισμό, αλλά και σε μια σειρά άλλων ζητημάτων όπως της διαφθοράς και της ανομίας στον επαγγελματικό αθλητισμό. «Τα φαινόμενα διαφθοράς, σήψης, διαπλοκής, οπαδικής βίας, στημένου τζόγου θα υπάρχουν όσο ο αθλητισμός λειτουργεί ως επιχείρηση. Και εσείς δεν τολμάτε να βάλετε χέρι. Ολες οι ΠΑΕ ενισχύονται με λεφτά του ελληνικού λαού και έχουν χρέη. Το σίγουρο είναι ότι το ποδόσφαιρο δεν παίζεται μέσα αλλά έξω από το γήπεδο και οι ευθύνες των εκάστοτε κυβερνήσεων είναι βαριές», τόνισε.
Λίγα χρόνια μετά, έχουμε τον τραγικό χαμό του οπαδού του Αρη, Αλκη Καμπανού, λίγα μέτρα από το σπίτι του, από οπαδούς του ΠΑΟΚ. Ενας από τους δολοφόνους εμφανίζεται πως είχε σχέσεις με τη ναζιστική εγκληματική Χρυσή Αυγή…
2021 – Νόμος Αυγενάκη
Το 2021, με την Ελλάδα να συγκλονίζεται από τη δολοφονία του οπαδού του Αρη έξω από του Χαριλάου, η κυβέρνηση της ΝΔ, μέσω του υφυπουργού Αθλητισμού Λ. Αυγενάκη, φέρνει στη Βουλή ένα ακόμη αθλητικό νομοσχέδιο, στο οποίο περιλαμβάνονται νέα μέτρα για τη βία στα γήπεδα καθώς και αντίστοιχα που αφορούν το καθεστώς ελέγχου και λειτουργίας των λεσχών φιλάθλων και των συνδέσμων οργανωμένων οπαδών. Ακόμα περιλαμβανόταν η αυστηροποίηση στην ποινική αντιμετώπιση των πράξεων οπαδικής βίας με την πλήρη επαναφορά του ιδιώνυμου αδικήματος (άμεσο εγκλεισμό χωρίς ανασταλτικό χαρακτήρα στις ποινές), μεγάλες αλλαγές στο πλαίσιο λειτουργίας των συνδέσμων φιλάθλων με αυξημένες ευθύνες στις ΠΑΕ, απαγόρευση στην κάλυψη των χαρακτηριστικών του προσώπου στα γήπεδα, κατάργηση του απλού εισιτηρίου στις θύρες οργανωμένων οπαδών (μόνο διαρκείας) και πολλές άλλες διατάξεις.
Κατά την τοποθέτησή του για το εν λόγω νομοσχέδιο της κυβέρνησης ΝΔ, ο βουλευτής του ΚΚΕ Μ. Συντυχάκης, σχολιάζοντας τις διατάξεις που αφορούσαν το φαινόμενο της βίας στον αθλητισμό και τον έλεγχο των συνδέσμων οπαδών, είχε επισημάνει:
«Με όχημα την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας προωθούνται με το σχέδιο νόμου συγκεκριμένες στοχεύσεις, παρεμβάσεις ιδιαίτερα ανησυχητικές που ανοίγουν επικίνδυνους δρόμους. Η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο περιορίζει την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας στο κατασταλτικό της μέρος, δηλαδή στην αυστηροποίηση των ποινών. Ούτε αυτή η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της οπαδικής βίας.
Ολοι αυτοί, λοιπόν, τώρα που κόπτονται για τη δολοφονία του 19χρονου και για τη βία των γηπέδων, παριστάνουν τους ανήξερους για τον τρόπο που χτίζονται οι οπαδικοί στρατοί, που διαχωρίζονται σαφώς από τη συντριπτική πλειοψηφία των φιλάθλων, παρασύρουν τυφλά και ορισμένους για το καλό της ομάδας, που λειτουργούν ως συμμορίες που υπερασπίζονται τους μεγαλοεπιχειρηματίες ενίοτε, που λυμαίνονται το ποδόσφαιρο και υπηρετούν τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς με τον μανδύα της αγάπης για την ομάδα.
Κάνουν πως δεν ξέρουν για τις σχέσεις των προέδρων και των χορηγών των ΠΑΕ με τους συνδέσμους, για πρώην αστυνομικούς που γίνονται στελέχη ασφαλείας στις συγκεκριμένες εταιρείες και στα γήπεδα, για μπράβους σε μαγαζιά της νύχτας, προστασία σε καταστήματα, εμπόριο ναρκωτικών, για τις σχέσεις αυτών των στρατών με φασιστικές ακροδεξιές ομάδες»…
Περίπου δύο χρόνια μετά, ύστερα από τόσους και τόσους νόμους, εκατοντάδες Κροάτες ναζί φασίστες με Ελληνες ομοϊδεάτες τους δολοφονούν τον 29χρονο Μιχάλη έξω από το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, σε μέρα και ώρα που δεν έχει καμία σχέση με ποδοσφαιρικό αγώνα…
* Το άρθρο αναδημοσιεύεται από τον Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου 19-20 Αυγούστου 2023