Οι επικείμενες εκλογές στους δικηγορικούς συλλόγους βρίσκουν τον κλάδο , αλλά και την χώρα γενικότερα καθημαγμένη υπό το καθεστώς της πολλαπλής κρίσης που βιώνουμε ως κοινωνία εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.
Οι κρίσεις αυτές όμως δεν είναι μόνο καταστροφή για τους πολλούς. Είναι και ευκαιρίες για τους λίγους. Στο όνομα μιας διαρκώς ανανεούμενης και συνεχώς μεταλλασσόμενης «έκτακτης ανάγκης» επιτυγχάνονται – χωρίς μάλιστα την αναμενόμενη σε άλλες εποχές αντίσταση- αλλαγές τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό ακόμα χώρο.
Το επίκαιρο λόγω των ημερών σύνθημα «ψωμί- παιδεία- ελευθερία» συνθλίβεται στην πράξη κάτω από ένα καθεστώς ψίχουλων, «κατάρτισης» και βιοπολιτικής ρύθμισης.
Η δικηγορία αλλάζει βαθιά. Δεν πρόκειται μόνο για τη νομοτελειακή υποβάθμιση των δικηγόρων σε «μισθωτούς υπηρέτες» της αστικής τάξης, όπως έγραψε στο Μανιφέστο ο Κ.Μαρξ. Πρόκειται για την θεσμική απαξίωση σε μια δικαιοδοτική λειτουργία που εξελίσσεται στην κατεύθυνση του Θρασύμαχου («το του κρείττονος συμφέρον») με την ουσιαστική αρνησιδικία από δικαστήρια που εκφυλίζονται σε Συμβούλια των επικρατούντων. Πρόκειται για την κοινωνική και οικονομική υποβάθμιση των δικηγόρων που :
Ως ελεύθεροι επαγγελματίες συνθλίβονται από αθέμιτο ανταγωνισμό όχι μόνο δικηγορικών εταιριών αλλά και με την εισαγωγή μη δικαιούχων διαδίκων που ενεργούν με δικαστικά πληρεξούσια(!) παραβιάζοντας ακόμα και το γράμμα του Κώδικα περί Δικηγόρων (πρώτο βήμα για την είσοδο και κεφαλαιουχικών εταιριών στην «αγορά νομικών υπηρεσιών»). Η πρόβλεψη του Κομμουνιστικού Μανιφέστου υλοποιείται. Ο δικηγόρος ως «συμπράττων λειτουργός της Δικαιοσύνης» γίνεται ειρωνεία, αν όχι ανάμνηση.
Ως μισθωτοί λειτουργούν σε συνθήκες ανυπαρξίας εργασιακών δικαιωμάτων, σηματοδοτώντας στο εσωτερικό του επαγγέλματος μια όχι μόνο βαθιά , αλλά και έντονη ταξική διαφοροποίηση.
Ως έμμισθοι σε σειρά Νομικών Προσώπων- εταιριών ήδη έχουν αφοπλιστεί νομικά με την κατάργηση του «σπουδαίου λόγου» απόλυσης, υφιστάμενοι κι εκεί την διαφοροποίηση ανάμεσα στις υψηλόβαθμες και υψηλά αμοιβόμενες κορυφές και στις συνθήκες έντασης εργασίας και κλιμακούμενης επιτήρησης στην βάση της πυραμίδας.
Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι μοιραία υποβαθμίζονται σε μηχανισμούς του κράτους χάνοντας μεγάλο μέρος και της εκπροσωπευτικής τους λειτουργίας και του ελεγκτικού και θεσμικού ρόλου τους.
Όλο και πιο φανερά η βελτίωση των συνθηκών συνδέεται με ριζικές αλλαγές στην δικαιοδοτική λειτουργία, που με τη σειρά τους προαπαιτούν γενικότερες αλλαγές, όχι μόνο στους κοινωνικούς συσχετισμούς, αλλά μάλλον και ακόμα βαθύτερες, που να σχετίζονται με την ίδια την κοινωνική φύση της εξουσίας.
Με αυτά τα δεδομένα παρόλο που έτσι κι αλλιώς η συνδικαλιστική πάλη είναι οριακής αποτελεσματικότητας, δεν υπάρχουν ούτε στο επίπεδο αυτό πολλές επιλογές.
Η υποστήριξη/υπερψήφιση της Αγωνιστικής Συσπείρωσης Δικηγόρων με υποψήφιο Πρόεδρο τον συνάδελφο Άγγελο Βρεττό είναι ένα πρώτο βήμα – δέσμευση συμμετοχής στους νέους συνδικαλιστικούς, και όχι μόνο, αγώνες που έρχονται. Παρά τις όποιες επιμέρους διαφορές που μπορεί να υπάρχουν, εκεί βρίσκεται η ελπίδα για κοινωνικές αντιστάσεις εναντίον των εφαρμοζόμενων πολιτικών και της δυστοπίας που με υγειονομικά και άλλα προσχήματα ήδη σχετικοποιεί τα δικαιώματα και υποβαθμίζει τις ζωές μας.
Γιάννης Χατζηαντωνίου
Δικηγόρος
Πρ. μέλος της Γραμματείας της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ και πρ.Γραμματέας της ΣΕ της ΟΜ Δικηγόρων